Bác sĩ Trần Hữu Duyệt của Nha Khoa Lami sẽ hướng dẫn bạn chăm sóc sau nhổ răng khôn giúp vết thương nhanh hồi phục và không gây ra biến chứng.
KIỂM SOÁT CHẢY MÁU HẬU PHẪU
Chảy máu sau nhổ răng là khá thường gặp, do việc nhổ 1 chiếc răng chân dài thì khiến lộ cả xương hàm, rách vùng lợi. Với những trường hợp chủ động khâu đóng thì nguy cơ chảy máu sẽ ít hơn. Nha sĩ sẽ hẹn bạn cắt chỉ trong khoảng 5 – 10 ngày.
Ngay sau khi nhổ răng
Ban cần cắn chặt miếng gạc đã được đặt trong miệng và để giữ chúng ở đúng vị trí vừa thực hiện nhổ răng, có thể bỏ gạc sau một giờ nếu máu được kiểm soát.
Nếu vùng phẫu thuật vẫn tiếp tục chảy máu, hãy tiếp tục cắn một miếng gạc mới thêm 30 đến 45 phút để máu ngừng chảy hoàn toàn.
Trong 24h đầu tiên, máu có thể rỉ ra với lượng ít ở vị trí phẫu thuật. Thậm chí là sang tới ngày thứ 2, khi bạn nhổ nước bọt có thể thấy dạng nhờ nhờ máu cá, màu hồng nhạt. Bạn cần phải cắn chặt miếng gạc, để tạo ra một lực ép hỗ trợ việc cầm máu. Thời gian cho việc cắn gạc là không có mặc định cụ thể, có thể là 30 phút nhưng cũng có người phải cắn đến vài tiếng. Bạn cần cắn cho đến khi chắc chắn máu cầm hẳn.
Chúng tôi có nhiều bệnh nhân gọi điện phản ánh về việc chảy máu. Sau đó chúng tôi hỏi lại bệnh nhân, chị có cắn chặt miếng gạc không, hay chị nghiến miếng gạc. Thì bệnh nhân phản hồi nghiến nghiến miếng gạc, như tạo sức ép rồi lại nhả ra vì làm như vậy thấy rất dễ chịu. Rõ ràng nếu bạn không để miếng gạc ổn định mà nghiến hay khạc nhổ liên tục thì sự cầm máu sẽ không thuận lợi. Sau khi chúng tôi yêu cần bệnh nhân không khạc nhổ và cắn chặt không nghiến miếng gạc, thì 5 phút sau bệnh nhân phản hồi, máu ngừng chảy hoàn toàn.
- Hãy thử điều chỉnh lại vị trí miếng gạc đang cắn. Nó có thể không gây đủ áp lực lên vùng mới nhổ răng.
- Ngồi thẳng lưng và tránh các hoạt động thể chất.
- Dùng một túi nước đá liên tục trong một vài giờ để giảm sưng. Có thể chườm 15 phút và nghỉ 15 phút. Không nên chườm đá liên tục vì có thể làm mặt bị bỏng lạnh.
Bạn cũng có thể kiểm tra miếng gạc, nếu trên miếng gạc có những cục máu đông, màu đen tím thì máu bạn hoàn toàn đông bình thường.
Trong trường hợp mà máu vẫn mãi không cầm, trên cục gạc lại không có máu đông, chỉ thấy thấm đẫm máu tươi thì cần liên hệ ngay với nha sĩ để được xử lý bằng những biện pháp mạnh hơn.
KIỂM SOÁT SƯNG
Sưng sau nhổ răng là 1 đáp ứng bình thường của cơ thể khi có những tổn thương tổ chức.
Bản chất của hiện tượng sưng là do sau nhổ răng, mạch máu giãn ra, lưu lượng máu đi vào các mô tăng lên để đưa các tế bào đến sửa chữa vết thương.
Cộng với sự gia tăng tính thấm của thành mạch, cho phép chất lỏng, protein và các tế bào bạch cầu di chuyển từ vòng tuần hoàn đến vị trí các tổn thương mô làm cho vùng quanh chỗ nhổ răng sưng lên.
Một vài ngày sau nhổ thì các tế bào bạch cầu đơn nhân, đại thực bào… dọn dẹp xong các tế bào chết, hiện tượng thoát mạch cũng không còn. Khi đó hiện tượng sưng sẽ giảm dần.
Bạn có thể giảm hiện tượng sưng nề bằng cách uống các thuốc kháng sinh, kháng viêm. Nha sĩ sẽ kê cho bạn 1 đơn thuốc khi nhổ các răng khó và không cần kê đơn nếu các răng đơn giản, ít sang chấn. Bạn cần nghiêm chỉnh thực hiện việc uống thuốc để hậu phẫu nhẹ nhàng nhất.
Uống thuốc kháng sinh cũng nên uống đủ liều lượng và đủ thời gian. Nhiều bệnh nhân uống kháng sinh 3 ngày thì thấy không còn sưng đau, lập tức ngừng thuốc. Điều đó thì không tốt do gây hiện tượng nhờn thuốc, sau này sẽ khó điều trị các loại nhiễm trùng nếu gặp phải.
- 24h giờ đầu sau nhổ răng bạn nên chườm đá vào vùng da phía ngoài vị trí phẫu thuật. Bạn có thể dùng 1 chiếc khăn sạch hoặc túi nilong và cho đá lạnh vào đó. Động tác chườm đá cũng nên ấn rồi thả liên tục, tránh áp chặt vào 1 chỗ, vì có thể lúc này bạn đang có thuốc tê, nên bạn không có cảm giác gì, khi để đá tại 1 điểm quá lâu có thể gây bỏng lạnh. Bạn cũng không nên chỉ chườm ở 1 điểm cố định mà dàn đều trên 1 vùng. Thường là chườm 30 phút rồi lại nghỉ 30 phút, sau lại quay lại chườm, cứ liên tục như vậy trong khoảng 2 – 3h đầu sau nhổ.
- Bạn cũng nên giữ cho tư thế đầu của mình ở cao, hoặc sử dụng 1 chiếc ghế tựa nghỉ ngơi cũng phần nào giảm được sưng.
- Sau 2 ngày đầu, bạn có thể chườm nóng. Dùng 1 chiếc khăn rồi cho những vật nóng vào đó như hòn đá, quả trứng luộc, hoặc thậm chí cho nước nóng vào túi nilon và bọc 1 chiếc khăn ra phía ngoài để chườm vào vùng phẫu thuật. Việc chườm nóng chỉ nên thực hiện sau 48h, có tác dụng tăng vận mạch và làm cho vùng sưng mau tản.
KIỂM SOÁT ĐAU SAU KHI NHỔ
- Bạn có thể được nha sĩ kê đơn thuốc trong đó bao gồm thuốc kháng sinh, giảm đau, kháng viêm nhẹ. Bạn cần uống thuốc đầy đủ theo lời dặn. Ngoài ra thì ngay khi vừa hết thuốc tê, bắt đầu xuất hiện những cơn đau đầu tiên thì nên uống thuốc giảm đau.
- Nếu khi uống có dấu hiệu dị ứng như mẩn ngứa, nổi mề đay thì phải ngưng thuốc ngay lập tức, báo với nha sĩ để đổi đơn thuốc khác.
VỆ SINH RĂNG MIỆNG SAU KHI NHỔ RĂNG KHÔN
Không súc miệng mạnh hay sử dụng các nước sát khuẩn trong 24h đầu tiên, làm như vậy sẽ bị trôi mất cục máu đông, cản trở lành thương. Và cũng không cần chải răng vào ngày đầu tiên.
- 1 ngày sau phẫu thuật, bạn chỉ nên súc miệng với nước sát khuẩn có chlorhexidin hoặc nước muỗi loãng, đặc biệt không dùng nước muối đặc hoặc ngậm muối, vì lúc đó nồng độ muối quá cao lại cản trở sự hình thành các tế bào mới giúp ích cho sự lành vết thương.
- Chải răng tại vùng phẫu thuật phải đặt biệt nhẹ nhàng, không chải vào vết thương, tránh nguy cơ bật chỉ, rách vết khâu. Với những trường hợp có ghép xương, thì có thể không cần chải răng ở ngày thứ 2. Bạn cũng nên thay bàn chải mới, mua 1 chiếc bàn chải lông mềm và rửa qua với nước sát khẩn. Dùng bàn chải cũ và cứng có thể làm nhiễm trùng vết thương.
- Việc súc miệng nên thực hiện khoảng 4-5 lần/ ngày. Chú ý chỉ súc miệng khi máu đã cầm hoàn toàn.
- Tuyệt đối không sử dụng tăm nước trong ít nhất 2 tuần đầu tiên
LƯU Ý TRONG CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG
- Trong ngày đầu tiên, bạn nên ăn những đồ mềm, dễ nuốt, ít phải nhai như bún, mỳ, đặc biệt là cháo. Có thể dùng một ít kem, sữa chua. Tuyệt đối tránh những đồ nóng, những đồ cứng, sắc nhọn như xương, cánh gà, sườn. Và tuyệt đối không nhai vào vùng răng vừa nhổ, để tránh nguy cơ làm tổn thương thêm.
- Nên bổ sung thêm các loại nước trái cây, trong đó có chưa vitamin C cũng giúp vết thương nhanh hồi phục. Quan niệm phải kiêng thịt gà, trứng hay rau muống cũng là không cần thiết sau khi nhổ răng.
- Sau khoảng 2 – 3 ngày, khi sưng đau giảm thì bạn có thể trở lại với chế độ ăn uống bình thường, nhưng cố gắng không để thức ăn rơi vào vùng phẫu thuật, nếu phát hiện thức ăn rơi vào vùng phẫu thuật bạn nên liên hệ với nha sĩ để nha sĩ gắp ra giúp bạn. Việc bạn dùng tăm hay những dụng cụ không tiệt trùng đâm chọc vào vùng nhổ có thể gây chảy máu hay nhiễm trùng vết nhổ.
LƯU Ý KHÁC
- Nghỉ ngơi tránh vận động mạnh trong vòng 1 – 2 ngày đầu. Không cần phải nghỉ ở nhà hoàn toàn, vẫn có thể đi làm bình thường, nhưng không nên làm việc nặng. Khi nằm nghỉ ngơi thì nên kê cao gối, có thể lót 1 chiếc khăn vào gối để nếu có 1 chút máu rỉ ra thì không bị thấm vào gối hay những vật dụng khó vệ sinh khác.
- Kiêng tuyệt đối thuốc lá ít nhất 3 ngày sau khi phẫu thuật. Trong thuốc lá có 3 thành phần chính là: nicotin, carbon oxit và axit cyanhyrid. Các chất này có tác dụng: co mạch ngoại vi, rối loạn chức năng tế bào đa nhân trung tính, giảm nồng độ oxy trong mô và giảm đáp ứng miễn dịch, từ đó làm chậm quá trình liền thương.